رعایت اخلاق انتخاباتی از مولفه های برگزاری انتخابات رقابتی است  

یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: با رعایت اخلاق انتخاباتی، فضای مناسب رقابت در انتخابات شکل خواهد گرفت.
حجت الاسلام محمدعلی ربانی   در گفت وگو با ایسنا، با بیان این که رعایت اخلاق انتخاباتی از مولفه های برگزاری انتخاباتی رقابتی است، گفت: مسوولان برگزاری انتخابات باید با فضاسازی های مسموم در انتخابات مبارزه کنند.
به گفته  این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، در این راستا شورای نگهبان نباید از این نکته که به عنوان مثال نامزدی پول های کلان و بی رویه خرج می کند غفلت کند.
نماینده مردم شیراز در مجلس این نکته را فساد انتخاباتی یک کاندیدا دانست و گفت: برای برگزاری انتخاباتی رقابتی، باید از عملکرد مجالس گذشته آسیب شناسی صورت گرفته و بر اساس این موضوع و نیز مشکلات جامعه، نامزدهای انتخابات ایده های خود را در ارتباط با قانونگذاری بیان کنند.

بدون رقابت شفاف نمی توان
به اهداف  انتخابات نائل شد

به گفته  یک عضو هیات رییسه فراکسیون وفاق و کارآمدی مجلس شورای اسلامی، نقش آفرینی سازنده و جامع عوامل و نهادها، فضای انتخابات رقابتی فراگیر را محقق می کند.
رضا طلایی نیک - نماینده  مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس  با بیان این که نقش مجریان، ناظران، تحرک موثر رسانه ها، احزاب و تعامل نامزدها با مردم توام با فعالیت عمومی جامعه در شکل گیری رقابتی، جامع و سازنده در انتخابات تعیین کننده خواهد بود به ایسنا، افزود: نادیده گرفتن یا تنزل نقش هر یک از نهادهای نظام انتخاباتی سالم و رقابتی، به کاهش مشارکت یا کیفیت انتخابات منجر خواهد شد.
وی با بیان این که برای تحقق اهداف کمی و کیفی انتخابات یعنی مشارکت حداکثری و انتخاب کارآمدترین ها به رقابتی سالم، شفاف و فراگیر نیاز داریم، گفت: بدون رقابت شفاف، فراگیر و نقش آفرین نمی توان به اهداف کمی و کیفی انتخابات نائل شد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، تصریح کرد: رسانه ها در اطلاع رسانی شفاف و فراگیر، احزاب با ارایه  برنامه ها و معرفی شفاف نامزدها، نامزدها با تعامل مردمی نزدیک تر، مجریان و ناظران با ظرفیت سازی جامع در چارچوب قانون و نخبگان با بالا بردن اعتماد عمومی می توانند مولفه های رقابتی سالم و فراگیر را محقق کنند.
او با بیان این که تنوع نامزدها و فعالیت همه  سلایق و جریان های سیاسی درون احزاب علاوه بر تحرک رسانه ها و احزاب به رقابتی شدن انتخابات و توسعه  دامنه  انتخاب مردم کمک خواهد کرد، گفت: مردم برای حرکت در مسیر انتخابات به انتخاب کارآمدترین ها و انگیزه  مشارکت بیش تر و رقابتی شدن فضای انتخابات نیاز دارند. زیرا با تامین همه  زمینه ها و شرایط انتخابات رقابتی علاوه بر مشارکت حداکثری مردم، مجلس منتخب ملت نیز کارآمدتر و قدرتمندتر خواهد شد.
نماینده  مردم بهار و کبودرآهنگ در خانه  ملت، با تاکید بر این که بر مبنای نظام تکاملی انقلاب اسلامی، قوه  مقننه باید با انتخاب دقیق تر مردم کارآمدتر و قوی تر از دوره های قبل باشد، اظهار کرد: سیر تکاملی کارآمدی و خدمت گزاری دوره هشتم مجلس نسبت به دوره های قبل با رقابتی تر شدن انتخابات در چارچوب قانون، اخلاق و اطلاع رسانی شفاف میسر است.
وی با اشاره به این که مردم باید مجلسی قدرتمند و کارآمد را در پیشرفت کشور شاهد باشند، گفت: اقتضای چهار سال آینده  کشور بر مبنای چشم انداز توسعه و سایر اسناد ملی مانند اصل 44، به مجلس کارآمد در قانونگذاری و نظارت نیاز دارد; زیرا با کارآمدتر شدن مجلس امکان ارتقای کارآمدی دولت و به کارگیری ظرفیت های مردم در اهداف توسعه و پیشرفت ملی ممکن خواهد شد.
این عضو هیات رییسه  فراکسیون وفاق و کارآمدی مجلس، با بیان این که کارآمدی مجلس و دولت و استفاده  مطلوب از فرصت ها و ظرفیت های ملی با ارتقای شاخص های کمی و کیفی انتخابات ممکن خواهد شد، خاطرنشان کرد: باید در انتخابات مجلس هشتم از همه توان ها و ظرفیت ها جهت اهداف کمی و کیفی انتخابات یعنی مشارکت حداکثری و انتخاب آگاهانه تر و برگزیدن کارآمدترین ها استفاده شود.
به گفته  نماینده  مردم بهار و کبودرآهنگ در خانه  ملت، انتظارات مردم از نمایندگان مجلس با توجه به اهداف ملی و چالش های توسعه و پیشرفت، بیش از وظایف ذاتی نمایندگان در مجلس بوده است. بنابراین نامزدهای مجلس باید در چارچوب وظایف اصلی قوه  مقننه یعنی قانون گذاری و نظارت و انعکاس مطالب ملی در تبلیغات و رقابت وعده دهند.
طلایی نیک با بیان این که وعده های انتخاباتی فراتر از وظایف و اختیارات مجلس و aبه جایگاه قوه  مقننه و اعتماد ملی در آینده آسیب خواهد زد، اظهار کرد: ثبت نام نامزدها با توجه به سلایق سیاسی و اقشار اجتماعی یکی از مولفه های مهم رقابتی بودن انتخابات مجلس هشتم را رقم خواهد زد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با تاکید بر این که باید از اخلاق انتخاباتی سالم و قانون مدار جهت صیانت از فضای رقابتی انتخاباتی مجلس هشتم پاسداری کرد، یادآور شد: هر گونه بداخلاقی یا قانون شکنی و تنگ نظری به رقابت سالم و فراگیر انتخابات و اهداف ملی آسیب خواهد زد. زیرا قانون، اخلاق و ظرفیت سازی سیاسی - اجتماعی از شاخص های مهم انتخابات رقابتی و میل به مشارکت حداکثری و اهداف کیفی است.
یکی از عرصه های تجلی و نمود جرم سیاسی در رقابت های انتخاباتی توسط احزاب و گروه هاست
به گفته  علی احمدی، یکی از مولفه های بسیار مهم برای ایجاد انگیزه در رقابت های انتخاباتی، اعتقاد به سلامت انتخابات است.
عضو فراکسیون وفاق و کارآمدی مجلس شورای اسلامی با بیان این که رای دهندگان و انتخاب شوندگان باید به شیوه های اخذ رای، شمارش آرا و اعلام نتایج اعتماد داشته باشند به ایسنا، افزود: هر چه شیوه ها با درجه استاندارد بالاتری تهیه شود، اخذ رای با دقت بیش تر و کامل تر انجام گیرد و شمارش آرا نیز با حساسیت بالایی اعلام شود، قطعا افراد انگیزه خواهند یافت تا در رقابت سالم تلاش کنند و صحنه انتخابات را پرشور کنند.
وی با بیان اینکه مولفه دوم انتخابات رقابتی به آزاد و فراگیر بودن انتخابات بازمی گردد، تصریح کرد: به هر میزان که افراد واجد شرایط برای انتخاب کردن و رای دادن فراگیری بیش تری را در عرصه  کشور داشته باشند به همان میزان آحاد ملت صرف نظر از گرایش های فکری، نسبی و قومیتی آن ها حضور بهتری خواهند داشت.
نماینده  مردم ممسنی در مجلس، افزود: اگر فراگیری در مورد انتخاب شوندگان نیز وجود داشته باشد و ملاحظات و محدودیت های مربوط به حق انتخاب شدن کاهش یابد، فضای انتخاباتی رقابتی تر شده و احزاب و گروه های سیاسی فعال تر خواهند بود. در عین این که مردم نیز تلاش بیش تری را در امر انتخابات رقابتی خواهند داشت.
او مولفه  سوم را منوط به قواعد حاکم بر رقابت های سیاسی دانست و خاطرنشان کرد: اصولا انتخابات یکی از مولفه های حقوقی سیاسی افراد است و حق رای دادن، رای گرفتن و فعالیت در این عرصه نیز جزو حقوق سیاسی و از زمره  آزادی های سیاسی قلمداد می شود. بنابراین آحاد جامعه به هر میزانی که مطابق مقررات از آزادی سیاسی بیش تری برخوردار باشند; رقابت سیاسی هم بیش تر خواهد بود.

احزاب و نیروهای سیاسی تحت شرایط اجتماعی پدید می آیند. حزب سیاسی سازمانی متشکل و استوار برای مبارزه است که در محدوده جغرافیایی یک کشور، ایالت، استان و... با کسب مواضع و مناصب حکومتی به اندازه کافی قدرت را به دست می آورد (یا می کوشد به دست آورد) که بتواند به هدف های معنوی و مادی خود تحقق بخشد. طبعا می بایستی جامعه مدنی به میزانی از پیشرفت و پیچیدگی رسیده باشد تا ضرورت پیدایش احزاب به عنوان نماینده منافع و علا یق گوناگون پیش بیاید. به علا وه بخش های قابل ملا حظه ای از جمعیت باید از لحاظ فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی آمادگی مشارکت در حیات سیاسی را به دست آورده باشند. کارکرد احزاب و جریانات سیاسی نیز می بایست در جهت اهداف ملی باشد. درگیری های جناحی، منازعات سیاسی گسترده و خسته کننده نیز تلا ش ها را به سوی جلب منافع شخصی و غفلت از مصالح و منافع ملی هدایت می کند.
کارکرد اصلی احزاب در جوامع توسعه یافته انتقال مطالبات و خواسته های توده مردم به ساختار حاکمیت است در حقیقت می توان گفت که احزاب به مثابه سوپاپ اطمینان نظام سیاسی عمل می کنند. تجربه ثابت کرده است که هر گاه این دریچه با اختلال و ناکارآمدی روبه رو شود قطعا در درازمدت حاکمیت با بحران های مختلفی مواجه می شود.
در کشور ما یک رقابت سازنده بین احزاب وجود ندارد. گروه های سیاسی در پی حذف یکدیگر بوده همدیگر را متهم می کنند و مدام آرزوی انحلا ل حزب مخالف وجود دارد. اختلا ف اساسی احزاب و سیاست مبتنی بر حذف دیگری و خارج کردن آن از صحنه سیاسی کشور نقش اصلی در کاهش میزان مشارکت ملت در انتخابات را خواهد داشت. مشارکتی که کاهش آن به زیان کشور تمام خواهد شد.
در هر کشوری هنگامی که برخی از اصول قانون اساسی نادیده گرفته می شود مناسبات میان دولت و ملت دچار بحران می گردد. در چنین شرایطی فضای سیاسی کشور غیربهداشتی و ناسالم خواهد شد به طوری که احزاب سیاسی درون حاکمیت و بیرون از حاکمیت نمی توانند وظایف خود را به درستی انجام دهند. در این صورت تقابل میان نیروهای سیاسی درون نظام باعث شکاف میان حاکمیت و ملت می شود و رژیم سیاسی با افت مشروعیت مواجه شده و جامعه دچار مشکلا تی می گردد.
* کارشناس ارشد علوم سیاسی